فن دور بالا یا فن 1400 دور به چه صورت عمل می کند؟
یکی دیگر از دسته بندی های انواع فن محوری صنعتی در بازار ایران، بر حسب استفاده از آن ها در صنایع مختلف می باشد که بر این اساس مدل های مختلف فن صنعتی را به دو دسته فن سردخانه ای (فن دور بالا یا فن 1400 دور) و فن کندانسوری تقسیم می کنند. همانطور که از نام آن ها مشخص است، از انواع فن محوری کندانسوری در چیلرها و سیستم های تهویه مطبوع استفاده شده و از انواع فن محوری سردخانه ای (فن دور بالا فن 1400 دور) در سردخانه ها، انبارهای نگهداری مواد غذایی و دارویی و… استفاده می شود. دلیل این نامگذاری بیشتر به علت سرعت فن می باشد. به صورت کلی اگر الکتروموتور مورد استفاده در فن صنعتی دارای 6 قطب باشد، سرعت آن در بازه 900 دور بر دقیقه قرار می گیرد و اگر الکتروموتور دارای 4 قطب باشد، سرعت فن در بازه 1400 دور قرار می گیرد که به آن فن سردخانه ای یا فن دور بالا نیز گفته می شود. البته باید توجه داشت که داشتن 6 یا 4 قطب باعث می شود که سرعت فن در این بازه های سرعت قرار گیرد و ممکن است سرعت نامی فن دقیقا برابر این مقادیر نباشد. به عنوان مثال فن صنعتی محوری مدل S4D500AM0301 دارای 4 قطب بوده و سرعت نامی آن بر اساس اطلاعات مندرج در کاتالوگ محصول برابر با 1390 دور بر دقیقه می باشد. با اینحال چون این سرعت نزدیک به 1400 دور بر دقیقه می باشد، این فن در دسته بندی فن دور بالا یا فن 1400 دور (فن سردخانه ای قرار می گیرد).
نحوه عملکرد الکتروموتور فن صنعتی
یکی از اجزای اصلی هر فن صنعتی الکتروموتور آن می باشد. انواع الکتروموتور با مشخصات و توان های مختلف در فن های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند. در حال حاضر از انواع الکتروموتور جریان متناوب یا الکتروموتور AC در ساخت انواع فن صنعتی (فن دور بالا یا فن دور پایین) مورد استفاده می شود.
یک الکتروموتور AC دستگاهی است که از جریان متناوب AC استفاده کرده و توان الکتریکی را به توان مکانیکی تبدیل می کند. یک الکتروموتور AC از دو بخش اصلی استاتور و روتور تشکیل می شود. استاتور قسمت بیرونی الکتروموتور می باشد که سیم پیچ های درون آن با عبور جریان الکتریکی از خود باعث ایجاد میدان مغناطیسی می شود. روتور قسمتی است که محور خروجی موتور به آن متصل شده و در اثر میدان مغناطیسی استاتور، گشتاور ایجاد می کند.
از الکتروموتورهای AC در اکثر کاربری های صنعتی و خانگی استفاده می شود. این موتورها به دلیل طراحی ساده، استحکام بالا، اتصال آسان و هزینه ساخت پایین، در بسیاری از تجهیزات صنعتی قرار داده می شوند.
الکتروموتورهای سه فاز بیشترین مصرف را در صنعت دارند و به صورت معمول دارای دو قطب می باشند. با اینحال مدل های دیگری که دارای 4 قطب، 6 قطب و… نیز می باشند. تعداد قطب های یک الکتروموتور در واقع نشان دهنده تعداد قطب های آهنرباهای روتور هستند. به همین دلیل است که تعداد قطب ها همیشه زوج می باشند.
با افزایش تعداد قطب ها از سرعت الکتروموتور کاسته شده و با کاهش تعداد آن ها سرعت افزایش می یابد. این تغییر سرعت توسط تعداد قطب ها یک از عوامل اصلی در دسته بندی انواع فن صنعتی به فن صنعتی دور بالا (تعداد قطب کمتر) و فن صنعتی دور پایین (تعداد قطب بیشتر) است. در انواع فن صنعتی ebm، اگر فن از 4 قطب استفاده کند در بازه سرعت 1400 دور بر دقیقه قرار گرفته که به آن فن دور بالا (فن 1400 دور) و یا فن سردخانه ای نیز گفته می شود.
سرعت یک فن دور بالا (فن 1400 دور) از طریق رابطه زیر بدست می آید:
که در رابطه بالا NS نشان دهنده سرعت میدان دوار (RPM)، f فرکانس منبع جریان (Hz) و P نشان دهنده تعداد قطب های سیم پیچ به ازای هر فاز است.
که در صورت در نظر گرفتن فرکانس 50 هرتز (استاندارد برق ایران) و تعداد قطب 4 عدد سرعت بدست می آید:
NS = 120 * 50 / 4 = 1500
در نظر داشته باشید که همانطور که گفته شد، الکتروموتور دقیقا در این سرعت کار نمی کند و سرعت واقعی آن مقداری از این سرعت کمتر است. دلیل این اختلاف سرعت وجود لغزش بین روتور و استاتور می باشد که مقدار آن از رابطه زیر بدست می آید:
که در این رابطه Nr برابر با سرعت روتور (RPM) و S برابر با میزان لغزش است که مقدار آن بین 0 و 1 است.
دلیل وجود الکتروموتورهای مختلف با تعداد قطب های متفاوت در انواع فن صنعتی
تعداد قطب های الکتروموتور تاثیر زیادی بر خصوصیات و عملکرد موتور و در نتیجه فن دارد.
- سرعت و گشتاور: همانطور که گفته شد، تغییر تعداد قطب ها می تواند سرعت و گشتاور فن را تغییر دهد.
- بازدهی: تعداد قطب ها بر بازدهی موتور و فن (فن دور بالا) تاثیر دارد. به صورت کلی، فن دور پایین، اگر تعداد قطب ها بیشتر باشد، بازدهی الکتروموتور و فن نیز افزایش می یابد.
- نیازمندی های کاربری که فن در آن استفاده می شود: کاربری های مختلف نیاز به انواع فن و موتور با سرعت ها و گشتاورهای مختلف دارد که سازندگان با تغییر تعداد قطب های الکتروموتور، می توانند آن ها مناسب کاربری های مختلف شخصی سازی کنند.
- اندازه و وزن موتور و فن: با افزایش تعداد قطب های یک موتور، حجم و وزن آن نیز بزرگتر می شود. این مورد باید در کاربری هایی که از نظر فضا دارای محدودیت هستند، در نظر گرفته شود.
- کنترل و پایداری: انواع فن دور بالا (فن 1400 دور) و فن دور پایین (فن 900 دور) با توجه به تعداد قطب های مختلفی که دارند، نیاز به روش ها و استراتژی های مختلفی برای کنترل دارند. در سرعت های پایین تر، تعداد قطب ها می تواند تاثیر زیادی بر پایداری موتور داشته باشند.
- هزینه: تعداد قطب ها می تواند در هزینه نهایی فن صنعتی نیز مؤثر باشد. در صورت افزایش تعداد قطب ها در الکتروموتور، هزینه ساخت آن افزیاش می یابد که این امر نیز بر هزینه تمام شده فن صنعتی (فن دور بالا یا فن 1400 دور) تاثیر مستقیم دارد.
دیگر راه های تغییر سرعت در انواع فن (فن دوربالا، فن 1400 دور و..)
به منظور تغییر سرعت موتور الکتریکی، علاوه بر افزایش یا کاهش تعداد قطب ها، چندین روش دیگر وجود دارد:
- استفاده از اینورتر: اینورتر با تغییر فرکانس منبع تغذیه، باعث تغییر سرعت الکتروموتور می شوند. استفاده از اینورتر در موتورهای سنکرون و آسنکرون رواج دارد.
- تغییر ولتاژ: تغییر ولتاژ منبع تغذیه نیز می تواند در بعضی از موارد باعث تغییر سرعت الکتروموتور شود. از این روش بیشتر در الکتروموتورهای DC استفاده می شود.
معرفی دو مورد از انواع فن صنعتی دور بالا ebm
شرکت آلمانی ebm-papst در سبد محصولات خود انواع فن صنعتی با الکتروموتورهای 4 قطب و 6 قطب را عرضه می کند که در این بخش به معرفی مختصر دو مدل از انواع فن صنعتی دور بالای ebm می پردازیم.
این فن صنعتی محوری یک فن با قطر 630 میلیمتر بوده که از الکتروموتوری سه فاز و با توان 2630 وات بهره می برد. تعداد قطب های الکتروموتور این فن برابر با 4 عدد بوده که به همین دلیل سرعت نامی این فن برابر با 1320 دور بر دقیقه می باشد و به همین دلیل این فن در دسته انواع فن دور بالا (فن 1400 دور) قرار می گیرد.
فن صنعتی دور بالا مدل S4D500AM0301 یک فن محوری سه فاز بوده که از الکتروموتوری با ظرفیت 720 وات بهره می برد. این فن به دلیل داشتن سرعت 1390 دور بر دقیقه و داشتن 4 قطب در دسته انواع فن سردخانه ای (فن 1400 دور یا فن دور بالا) قرار می گیرد و عمده استفاده از آن در سردخانه های می باشد.
اطلاعات بیشتر
در نظر داشته باشید که عبارت های فن سرد خانه ای (فن دور بالا، فن 1400 دور) و فن کندانسوری استفاده شده در این مطلب مصطلح بازار بوده و به این معنی نیست که از این فن ها تنها در موارد سردخانه ای و کندانسوری می تواند استفاده شود. انتخاب صحیح فن باید بر اساس هوادهی مورد نیاز و محاسبه افت فشار باشد تا خللی در عملکرد تجهیزات بوجود نیاید.
در مقاله های نگارش شده پیشین به تفصیل در مورد انواع فن سردخانه ای (فن دور بالا) توضیح داده شده است. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید به مقاله های: فن سردخانه ای چه نوع فنی است؟، انواع فن مورد استفاده در صنایع سردخانه ای و لیست قیمت فن سردخانه ای مراجعه نمایید.
با توجه به اینکه هلدینگ تهویه توس به صورت دوره ای انواع فن و هواکش صنعتی (هواکش دور بالا) را بر حسب نیاز صنایع موجود می کند، جهت اطلاع از موجود بودن انواع هواکش و فن صنعتی دور بالا ebm همچنین قیمت سایر محصولات لطفا با شماره زیر (بخش مهندسی فروش) تماس برقرار نمایید:
واتساپ: 989002158949+
ایمیل: marketing@tahviehtoos.com